Ukraina va Rossiya Yevropa kengashi yig‘ilishining asosiy mavzulari bo‘ladi

Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiyning 8 fevral, chorshanba kuni Buyuk Britaniya va Fransiyaga qilgan tashriflariga qaramay, Yevropa Ittifoqi uning 9 fevral kuni Yevropa kengashiga kelishi haqidagi xabarlarni haligacha rasman tasdiqlamayapti yoki inkor etmayapti. «Menimcha, bu aniq masala», dedi Yevropa Ittifoqining yuqori martabali rasmiysi va xavfsizlik nuqtayi nazaridan batafsil ma’lumot berishdan bosh tortdi. Avvalroq bir qator ommaviy axborot vositalari va siyosatchilar Zelenskiyning Yevropa Ittifoqi sammitidagi ishtiroki haqida xabar berishgandi.

Ukraina mavzusi sammit kun tartibida ustuvor bo‘ladi. Uchrashuv arafasida xabar qilinganidek, gap mamlakatdagi so‘nggi voqealar, shuningdek, Kiyevga keyingi yordam haqida boradi. Yangi hisob-kitoblarga ko‘ra, Yevropa Ittifoqi budjeti va a’zo mamlakatlar milliy budjetlaridan jami yordam mablag‘i 67 milliard yevroga yetgan, shundan 50 milliardi to‘g‘ridan to‘g‘ri Ukrainaga, qolgani esa Yevropa Ittifoqidagi ukrainalik qochqinlar ehtiyojlariga o‘tkazilgan. Bu haqda Yevropa Ittifoqining yuqori martabali rasmiysi aytdi.

Ukrainaga harbiy yordam ko‘rsatish masalasi ham Yevropa Ittifoqi yetakchilari tomonidan muhokama qilinadi, jumladan, Kiyevdan unga G‘arbning zamonaviy qiruvchi samolyotlarini yetkazib berish bo‘yicha so‘rovlar ko‘rib chiqiladi, deb xabar berdi Bryussel. Bu masalada davlatlar pozitsiyalari turlicha, shu bois muhokamalar kutilmoqda.

Shuningdek, gap Rossiyaga qarshi yangi sanksiyalar haqida boradi, masalan, yadro yonilg‘isi va ikkilamchi maqsadlarda ishlatiladigan tovarlar, shuningdek, Ukrainaga qarshi urushda Rossiyani qo‘llab-quvvatlovchi uchinchi davlatlar va tashkilotlarga nisbatan jazo choralari va Yevropa Ittifoqi sanksiyalarini chetlab o‘tish masalasi.

"Katta yettilik" mamlakatlari hududida muzlatilgan Rossiya aktivlaridan foydalanishda o‘zgarishlar kutilmoqda, ularning miqdori taxminan 300 milliard yevroni tashkil qiladi. Bu mablag‘larni mahalliylashtirish va bartaraf etish variantlarini ishlab chiqish uchun foydalanish yo‘lidagi mavjud to‘siqlar ro‘yxatini tuzish kerak, dedi Yevropa Ittifoqining yuqori martabali rasmiysi. Uning aniqlik kiritishicha, musodara haqida gap yo‘q, chunki hozir sanksiya rejimi amal qilmoqda, u yechilganidan keyin aktivlar qaytarilishi kerak. Biroq, aktivlarni samarali boshqarish Ukrainaga rekonstruksiya qilish uchun bir necha milliard mablag‘ o‘tkazish imkonini beradi, deydi Bryusseldagilar.

Ukrainadagi harbiy jinoyatlarda aybdorlarni javobgarlikka tortish masalasi ham muhokama qilinadi.

Uchrashuvning yana bir mavzusi - Ukrainaning YeIga kirish istiqbollari. «Ukraina ajoyib o‘zgarishlar ko‘rsatdi», dedi Yevropa Ittifoqining yuqori martabali rasmiysi va ba’zi nuqtalarda mamlakat odatda bir yoki ikki yil davom etadigan narsaga bir necha hafta ichida erishganini tushuntirdi. Ukrainaning Yevropa Ittifoqiga qo‘shilishi bo‘yicha muzokaralar boshlanishini 2023 yildayoq kutish realmi, degan savolga u bunday ssenariyni inkor etib bo‘lmaydi, deb javob berdi. «U YeI a’zoligiga nomzod maqomiga ega bo‘lishidan uch oy oldin, ko‘pchilik buning imkoni borligini tasavvur ham qila olmas edi», dedi rasmiy va Yevropa Ittifoqiga a’zolik ham ma’lum bir jarayonlar uchun berilishini ta’kidladi. «Ukraina jamiyati o‘zgarmoqda, - dedi u. - Mamlakat o‘zgarishlarni kutmoqda, lekin Ukraina urush sharoitida erisha olgan narsalar hayratlanarli».

Yevropa kengashi yig‘ilishi 24-Yevropa Ittifoqi va Ukraina sammitidan bir hafta o‘tib, 9 va 10 fevral kunlari o‘tkaziladi. Bu Rossiyaning Ukrainada keng ko‘lamli harbiy harakatlari boshlangani va 2022 yil iyunida Yevropa Ittifoqi Ukrainaga nomzod maqomini berganidan keyingi birinchi sammit bo‘ldi.