AQShning Grenlandiyani sotib olishi asr bitimiga aylanishi mumkin - The Economist
The Economist nashri Donald Trampning Grenlandiyani sotib olish g‘oyasini “asr kelishuvi” deb atagan holda o‘rganib chiqdi. Bu g‘oya bir qarashda real emasdek tuyulsa-da, uning strategik va iqtisodiy afzalliklariga qarab, nima uchun bu taklif muhokama markaziga qaytganini tushunish mumkin.

Illustration: Alvaro Bernis
Aholisi 56 ming kishini tashkil etuvchi Grenlandiyaning yalpi ichki mahsuloti 3 milliard dollarni tashkil qiladi, ya’ni AQSh bilan solishtirganda – juda kichik iqtisodiyot. Lekin Grenlandiya hali ochilmagan katta salohiyatga ega.
Orol zamonaviy texnologiyalar va yashil energetika uchun zarur nodir qazilma metallar va boshqa qimmatli minerallar zaxiralariga ega. Shuningdek, Grenlandiya qirg‘oqlari yaqinida 52 milliard barrel neft bo‘lishi mumkinligi taxmin qilinmoqda, bu uning strategik ahamiyatini yanada oshiradi.
Orolning joylashuvi ham muhim omil. AQSh va Rossiya o‘rtasidagi hududda joylashgan Grenlandiya Amerikaning mudofaa qobiliyatini kuchaytirib, Arktikada kuzatuv va Grenlandiya–Islandiya–Buyuk Britaniya o‘rtasidagi muhim dengiz yo‘nalishini nazorat qilish imkonini oshirishi mumkin.
Maqolada aytilishicha, agar AQSh har bir grenlandiyalikni millionerga aylantirish yoki shunga o‘xshash boshqa biror katta taklifni bersa, bu bitim o‘zaro manfaatli bo‘lishi mumkin. Lekin bunday taklif Grenlandiyaning o‘z taqdirini o‘zi belgilash huquqi va resurslarni qazib olish bilan bog‘liq xatarlar kabi siyosiy va amaliy savollarni keltirib chiqaradi.
Bu kelishuv amalga oshishi ehtimoli past bo‘lsa-da, maqola mualliflari bunday strategik qarorlar tarixni qanday o‘zgartirib yuborishini ta’kidlashmoqda. Masalan, o‘tmishda Luiziana va Alyaskani sotib olish masalalari ham avvaliga bahsli bo‘lgan, lekin bugungi kunda ular AQSh iqtisodiyoti va geosiyosiy mavqeini kuchaytirgan, uzoqni ko‘zlab qabul qilingan qarorlar sifatida e’tirof etiladi.
Tavsiya etamiz
Urush boshlandi, Netanyahu eronliklarni isyonga chorladi – hafta dayjesti
Jahon | 20:41 / 15.06.2025
«Siti» va «Real»da qayta qurish boshlandi. Yozning ilk haftalaridagi transferlar
Sport | 18:12 / 15.06.2025
AQSh–Eron muzokaralari taqdiri nima bo‘ladi?
Jahon | 23:29 / 14.06.2025
Parkentda 3 bola suvga cho‘kib halok bo‘ldi
Jamiyat | 20:35 / 14.06.2025
So‘nggi yangiliklar
-
Oman Air O‘zbekistonga to‘g‘ridan to‘g‘ri muntazam parvozlarni yo‘lga qo‘yadi
O‘zbekiston | 14:29
-
O‘zbekiston va Xitoy yetakchilari ko‘p qirrali munosabatlarni yanada kengaytirish masalalarini muhokama qildi
O‘zbekiston | 13:59
-
Germaniya Isroil va Erondan 5 ming kishini evakuatsiya qilishga tayyorlanmoqda
Jahon | 13:55
-
Ikkinchi mutaxassislik bo‘yicha ham sirtqi ta’limga qabul amalga oshirilmaydi
O‘zbekiston | 13:37
Mavzuga oid

12:57
Mers Tramp bilan suhbatdan keyin: Rossiyaga bosimni kuchaytirish kerak

12:49
Rossiya TIV: AQSh munosabatlarni normallashtirish bo‘yicha muzokaralarni bekor qildi

09:10
Tramp Yaqin Sharq tufayli G7 sammitini zudlik bilan tark etdi

08:52