Истанбулга боришни рад қилган Путин, Трампнинг Қатардаги триллионлик келишувлари ва Ғазодаги шифохонага зарба – кун дайжести

Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Ғазода шифохонага зарба: камида 28 киши ҳалок бўлди

Исроилнинг Ғазо сектори жанубидаги Хон Юнус шаҳрида жойлашган Европа касалхонасига уюштирган ҳаво ҳужуми оқибатида камида 28 киши ҳалок бўлди ва ўнлаб одамлар яраланди. Бу ҳақда Ҳамас назоратидаги Фуқаролик мудофааси агентлиги хабар берди.

Маҳаллий манбаларга кўра, Исроил авиацияси Ғазодаги шифохонага олтита бомба ташлаб, ички ҳовли ва унга туташ ҳудудга зарба берган.

Исроил мудофаа кучлари «Ҳамас террорчиларининг қўмондонлик маркази»га аниқ зарба берганини айтган. Уларнинг сўзларига кўра, марказ шифохона остида жойлаштирилганди.

Ҳаво ҳужуми оқибатида жабрланганлар орасида BBC билан ҳамкорлик қилган маҳаллий журналист ҳам бор. Унга ёрдам кўрсатилган, ҳозирда у барқарор ҳолатда.

2023 йил 7 октябрдан буён Исроил армиясининг Ғазо секторига уюштирган ҳужумлари натижасида ҳалок бўлганлар сони 52 928 нафарга етди. Ғазо Соғлиқни сақлаш вазирлигининг сўнгги баёнотига кўра, охирги 24 соат ичида сектордаги касалхоналарига яна 20 нафар ҳалок бўлганларнинг жасадлари ҳамда 125 нафар ярадор киши олиб келинган.

Макрон Россияга санкциялар билан таҳдид қилди

Франция президенти Эммануэл Макрон яқин кунларда Россия Украинада ўт очишни тўхтатишга рози бўлмаса ва унга риоя қилмаса, унга нисбатан санкциялар жорий этилишини айтди. Франция раҳбарининг сўзларини La Repubblica келтирмоқда.

Макрон Россияга қарши аллақачон «бир неча ўнлаб» санкциялар пакети жорий қилинганини таъкидлаб, «АҚШ билан келишилган ҳолда, яқин кунларда Россияга қарши санкциялар қўлламоқчимиз», деди.

Шу билан бирга, у музлатилган Россия активларининг хатловга олинишига қарши чиқди ва бунинг учун ҳеч қандай «ҳуқуқий база» йўқлигини таъкидлади.

Россия ва Украина ўртасида 15 май куни Истанбулда бўлиб ўтадиган музокараларни шарҳлар экан, у «Украинада хавфсизлигимиз ўртага тикилган. Биз қуруқликда, денгизда ва ҳавода 30 кун давомида ўт очишни тўхтатишни истаймиз», деб таъкидлади.

Путин Истанбулга борадиган делегация таркибига кирмади

Россия президенти Владимир Путин 15 май куни Истанбулда бўлиб ўтадиган Украина билан музокаралар учун Россия делегацияси таркибини тасдиқлади. Тегишли фармон матни Кремль расмий сайтида эълон қилинди.

Президент фармонига кўра, музокаралар гуруҳига қуйидагилар киритилган:

• Россия президентининг ёрдамчиси Владимир Мединский (делегация раҳбари),
• Ташқи ишлар вазири ўринбосари Михаил Галузин,
• Қуролли Кучлар Бош штаби бош бошқармаси бошлиғи Игор Костюков,
• Россия мудофаа вазири ўринбосари Александр Фомин.

Бундан ташқари, фармонда Истанбулдаги музокараларда иштирок этувчи экспертлар таркиби ҳам белгиланди. Экспертлар гуруҳига администрация, ТИВ ва мудофаа вазирлигининг иккинчи ёки учинчи даражалари раҳбар ходимлари киритилган.

Россия томони Путиннинг ўзи кутилаётган музокараларга ҳатто Ташқи ишлар вазири Лавровни ҳам юбормаяпти. Владимир Путин Украинадаги тинчлик музокараларига бормаслиги эҳтимолга яқин бўлиб турибди. Путиннинг Истанбулга келмаслигини, шунингдек Reuters агентлиги ҳам Трамп маъмуриятидаги манбага таяниб эълон қилди.

Аввалроқ Володимир Зеленский Россия-Украина музокаралари бўлиб ўтиши кутилаётган Туркияга бориб, Анқарада Путинни кутишини айтган эди. Бундан ташқари, Трамп ҳам 15 май тинчлик музокаралари бўлиб ўтиши кутилаётган Истанбулга боришини ҳам истисно қилмаган.

Саудия ортидан Қатар: Трамп триллион долларлик келишув имзолаганини айтди

АҚШ президенти Доналд Трампнинг Яқин Шарқдаги турнеси давом этмоқда. У 14 май куни 600 миллиард долларлик келишувлар билан Саудия сафарини якунлаб, Қатарга келди.

Доналд Трамп Қатар ҳукумати томонидан ҳадя қилинаётган 400 миллион долларлик ҳашаматли самолёт юзасидан кучли танқидларни эътиборсиз қолдирган. Бундан ташқари Қатар учун 210 та самолёт етказиб беришга қаратилган Boeing билан қарийб 100 миллиард долларлик йирик шартнома тузилганини эълон қилди. Бу Boeing компанияси тарихидаги энг йирик кенг-фюзеляжли самолётлар буюртмасидир. Оқ уйга кўра, бу авиация шартномаси ҳар йили АҚШда 154 минг иш ўрнини таъминлайди. Бироқ бу рақамларнинг қандай ҳисобланганига аниқлик киритилмаган.

Трампнинг айтишича, Қатар томонидан таклиф этилган Boeing 747-8 самолёти (президентлик самолёти сифатида фойдаланиш учун) рад этиб бўлмас даражадаги таклиф бўлган. У ҳозирги президент самолётидан норозилигини билдирган.

«Учаётган самолётингизга қаранг – у деярли 40 йиллик», деган Трамп Fox News бошловчиси билан президент самолётида бўлиб ўтган интервьюсида. «Қачон Саудия Арабистони, БАА ёки Қатарга тушсангиз, уларни замонавий Boeing 747 ларда кўрасиз. Бизнинг самолёт эса унинг ёнида турса, гўёки бошқа бир даврга тегишли машина», деган у.

Оқ уй матбуот хизмати эса Дохада Доналд Трамп Қатар билан қиймати камида 1,2 триллион долларлик иқтисодий ҳамкорликни назарда тутувчи битимни имзолаганини таъкидлаган. Қатарда тузилган асосий йирик битимлар қаторига, шунингдек муҳандислик ва квант технологиялар соҳаси, дронлар ва дронларга қарши кураш бўйича йирик мудофаа битимлари, энергетика ва АҚШ бизнесларига йирик инвестициялар киритиш киради.

Яна бир қўшимча, Трампнинг Саудияга сафари давомида Суриянинг президенти Аҳмад аш-Шаръа билан учрашуви бўлиб ўтди. Ар-Риёддаги қисқа тадбирда АҚШ ва Сурия етакчиларидан ташқари, Муҳаммад бин Салмон, шунингдек онлайн тарзда Ражаб Тоййиб Эрдўған ҳам қатнашган.

Трамп АҚШ томонидан Сурияга нисбатан барча санкциялар бекор қилинганини билдирган. Айни вақтда АҚШ Дамашқ билан алоқаларни нормаллаштиришни ўрганмоқда.

«Энг камбағал президент» Хосе Мухика вафот этди

Уругвайнинг собиқ президенти, Эл Пепе номи билан ҳам танилган Хосе Мухика 90 ёшга тўлишидан бир неча ҳафта олдин саратон касаллигидан вафот этди. У ё энг камбағал ёки энг саховатли давлат раҳбари сифатида эсда қолган.

Сиёсатчининг ўлими ҳақида Уругвайнинг амалдаги президенти маълум қилди. Мухика касаллик ҳақида 2024 йилда билган ва 2025 йил бошида метастазлар туфайли даволанишни тўхтатаётганини эълон қилган. У, президентлик даврида бўлгани каби, фермада яшаган ва ҳеч қандай дабдабага йўл қўймаган.

Хосе Мухика 2009 йилда президентлик сайловларида ғалаба қозонди. У деярли бутун маошини хайрияга берган, ҳеч қачон президент саройида яшамаган ва эски машинадан бошқа мулкига эга бўлмаган. Унинг раҳбарлик қилган даврида мамлакатда камбағаллар сони камайди ва ялпи ички маҳсулот ошди.

Муддати тугагач, у Сенатда ишлашга қайтди, кейин нафақага чиқди ва оширилган тўловлардан бош тортди.

Келлог: АҚШ Украинада Европа кучларини жойлаштиришни муҳокама қилмоқда

Қўшма Штатлар Россия-Украина урушини потенциал тартибга солиш доирасида Днипро дарёси ғарбида Европа тинчликпарвар кучларини жойлаштириш имкониятини муҳокама қилмоқда. Бу ҳақда АҚШ президентининг Украина бўйича махсус вакили Кит Келлог Fox News телеканалига берган интервьюсида маълум қилди. Унинг сўзларига кўра, миссияга Буюк Британия, Франция, Германия ва Полшадан ҳарбий хизматчилар жалб этилиши мумкин.

«Биз чидамлилик кучи (resilience force) ҳақида гапиряпмиз. Бу E3 деб аталадиган нарса, лекин инглизлар, французлар ва немислар ҳақида гап кетганда, бу аслида E4. Ва поляклар. Днипро дарёсининг ғарбий қисмидаги куч, бу унинг алоқа зонасидан чиқиб кетганлигини англатади», деди Келлог.

Унинг таъкидлашича, АҚШ биринчи навбатда «тўлиқ сулҳ» тарафдори. Шундан сўнггина томонлар бошқа масалаларни — алоҳида ҳудудлар мақоми, Запорижжя АЭС, болаларнинг қайтиши ва Украинанинг НАТОга аъзо бўлиш истиқболлари муҳокама қилиниши керак.

Россияда мигрант болаларнинг 81 фоизи рус тили имтиҳонига киритилмади

Россия ҳукумати мигрант болаларнинг рус тили имтиҳонида қатнашиш учун юборган аризалари аксариятини рад этди, деб хабар берди Таълим ва фан соҳасида назорат бўйича Федерал хизмат.

Рус мактабларига кириш ва ўқишни давом эттиришни режалаштираётган вояга етмаган чет эл фуқаролари учун рус тилини билиш даражасини аниқлаш тести 2025 йил 1 апрелдан бошлаб жорий қилинган эди.

«Тест синовлари бошланишида 1762 та ариза топширилган. Уларнинг 81 фоизи рад этилган. Рад этиш сабабларига ҳужжатлар тўпламининг тўлиқ бўлмаганлиги, таълим муассасаларида ўрин йўқлиги ва тақдим этилган ҳужжатлардаги нотўғри маълумотлар киради», дейилади Рособрнадзор хабарида.

Маълумотларга кўра, 335 нафар болага тест синовида иштирок этишга рухсат берилган, шундан 44 нафари тест топширган ва 27 нафари ёки 61 фоизи топшириқларни муваффақиятли бажарган.