Асад даврида Сурияда 150 минг киши бедарак йўқолган. Оммавий қабрлар биродарлик қабристонлари, ертўлалар ва омборларда топилмоқда

«Оқ каскалар» кўнгиллилар ташкилоти Сурияда 2014 йилда, фуқаролик уруши даврида пайдо бўлган. У инсонпарварлик ёрдами етказиш билан шуғулланди, ҳарбий ҳаракатлар зонасидан тинч аҳоли эвакуациясини амалга оширди, вайроналарни демонтаж қилди ва ҳалок бўлганларни дафн этди. 2024 йил декабр ойида Башар Асад тузуми қулаганидан бери у фуқаролар уруши қурбонларининг биродарлик қабрларини қидирмоқда ва ҳалок бўлганларни аниқлаш ҳамда қайта кўмиш билан шуғулланмоқда. Тахминий ҳисоб-китобларга кўра, жазо амалиётлари пайтида режим томонидан ўлдирилган 150 мингга яқин одам муносиб дафн этилмаган.

Дамашқ яқинидаги Адра шаҳрида жойлашган биродарлик қабридан жасадларнинг эксгумацияси
Emin Sansar / Anadolu / Getty Images

Адра ва унга қўшни бўлган Сейд-Най шаҳрида Асадлар режимининг «сиёсий» қамоқхоналари жойлашганди. «Оқ каскалар»нинг тахминига кўра, умумий қабрларга қатл қилинган ёки қийноққа солиниб ўлдирилган маҳбуслар дафн этилган.

Дамашқдан тахминан 40 километр масофадаги Ал-Кутайфа биродарлик қабристонининг юқоридан кўриниши
Narciso Contreras / Anadolu / Getty Images

Дамашқдаги «Ал-Мужтаҳид» шифохонаси ўликхонасида «Седная» «сиёсий» қамоқхонаси маҳбусларининг қолдиқлари
Mohammed Nammoor / Anadolu / Getty Images

Дамашқдаги «Ал-Мужтаҳид» шифохонасида таниб олиш учун осилган жасадларнинг фотосуратлари
Chris McGrath / Getty Images

«Оқ каскалар» Дамашқ чеккасидаги Сабин туманидаги уйларнинг ертўлаларидан ўнлаб одамларнинг қолдиқларини топди.
Omar Albam / AP / Scanpix / LETA

Асадлар тарафдорлари Сабинни 2011 йилда назорат остига олган. Ўшанда қўшни Ҳажар Асвад туманида шиддатли жанглар бўлиб ўтган ва аҳолининг бир қисми Сабин орқали кетишга ҳаракат қилганди. Уларнинг кўпчилиги бедарак йўқолган.

Дамашқ чеккасидаги Саид-Зайнаб омборхонасидан 20 дан ортиқ кишининг жасадлари қолдиқлари топилган
Emin Sansar / Anadolu / Getty Images

Сабиндан топилган ўнлаб жасадлар куйиб кетган
Salwan Georges / The Washington Post / Getty Images

Salwan Georges / The Washington Post / Getty Images

Дамашқда 20 дан ортиқ киши жасади топилган ертўла
Salwan Georges / The Washington Post / Getty Images

#Сурия

Сурияда қуролли мухолифатнинг 2024 йил 27 ноябридан бошланган кенг кўламли ҳарбий ҳаракатлари орадан 12 кун ўтиб, 8 декабрда Дамашқнинг қулашига олиб келди. Мамлакатда Асадлар сулоласининг 53 йиллик ҳукмронлиги якун топди.