Britaniyada ma’lumotlar tahlili asosida «qotilliklarni bashorat qiluvchi» tizim ishga tushiriladi

Qandaydir sabablarga ko‘ra, huquq-tartibot organlari e’tiboriga tushgan shaxslarning shaxsiy ma’lumotlarini maxsus algoritmlar yordamida o‘rganish, ularning qaysi biri qotilik sodir etishga qodirligini oldindan aniqlash imkonini beradi. Buyuk Britaniya Adliya vazirligi «qotilliklarni bashorat qilish» deya ta’riflanayotgan shu kabi dasturni ishga tushirmoqda, deb xabar beradi The Guardian nashri.

Qayd etilishicha, mazkur loyihaga sobiq bosh vazir Rishi Sunak hukumati davrida start berilgan. Bunday dastur mavjudligidan xabar topgan Statewatch inson huquqlari tashkiloti axborot erkinligi to‘g‘risidagi qonunga muvofiq hukumatga tegishli so‘rov yuborgan.

Dastur pasport ma’lumotlari bilan birga shaxsning sog‘lig‘i, ehtimoliy qaramliklari, nogironlik mavjudligi, huquqni muhofaza qiluvchi organlar yoki tibbiyot muassasalarida hisobda turishi, har qanday huquqbuzarliklar bo‘yicha qo‘lga olish holatlari soni, jinoiy ishlar soni, qurol saqlash holatlari, tajovuzkor xatti-harakatlari, boshqa fuqarolarni ta’qib qilish holatlari, o‘ziga yetkazilgan shikastlanishlariga oid ma’lumotlarini ham tahlil qiladi.

Bundan tashqari, algoritmlar jinoyatlar yoki maishiy zo‘ravonlikdan jabrlangan shaxslarning shaxsiy ma’lumotlarini, shuningdek, ularning birinchi marta politsiyadan yordam so‘ragan yoshini ham tahlil qiladi.

Adliya vazirligi potensial qotillarni aniqlash fuqarolarni himoya qilishga yordam beradi, deb hisoblamoqda va dastur faqat ilmiy-tadqiqot maqsadida amalga oshirilayotganini ta’kidlagan. Biroq mutaxassislar bu dasturni «qo‘rqinchli va noxush» deb atab, shunga o‘xshash oldingi «bashorat qiluvchi» tizimlar kutilgan natijani bermagani, aksincha, irqiy va moliyaviy ahvol asosida kamsitishlarni kuchaytirganini eslatib o‘tgan.