“Tolibon” Afg‘onistoni va geosiyosat: Xitoy kelishuvni buzdimi?
Xitoy birinchi bo‘lib toliblarga o‘zining elchisini yubordi. Lekin shu paytgacha dunyodagi qudratli davlatlar o‘rtasida norasmiy kelishuv bor edi: “Tan olsak, “Tolibon”ni hammamiz kelishib tan olamiz. Lekin toliblar hammamizning umumiy shartlarimizni qabul qilishi kerak: inklyuziv hukumat, ayollar huquqlari... Hech kim o‘zboshimchalik bilan tan olmasligi kerak”.

Mana, kutilmaganda Xitoy Xalq Respublikasi Kobulga rasman o‘zining elchisini yubordi. Bu bilan Pekin boshqa qudratli davlatlar bilan o‘zaro norasmiy kelishuvlarini buzdi. Xitoy “Tolibon”ni rasman tan olmasdan, bosqichma-bosqich legallashtirish taktikasini qo‘llamoqda.
Endi hademay Rossiya va boshqa davlatlar ham o‘zlarining yangi elchilarini yuborish ehtimoli oshdi. Aniqlashtirish kerakki, shu paytgacha Kobulda eski elchilar o‘tiribdi. Bu elchilar oldingi afg‘on prezidenti Ashraf G‘aniga ishonch yorliqlarini topshirgandi. Birinchi bo‘lib Xitoy o‘zining elchisini yangilamoqda va “Tolibon”ga ishonch yorliqlarini topshirmoqda.
Dunyoda geosiyosiy diffuziya, tarqoqlik va ziddiyatlar juda tez kuchaymoqda, sifat jihatidan oshmoqda.
Qiyoslash uchun, “Tolibon”ning birinchi versiyasi (1996-2001 y.) hokimiyatga kelganda, bu rejimni birinchi bo‘lib uchta musulmon davlati tan olgandi. Bular – Pokiston, Saudiya Arabistoni va Arab Amirligi edi. Ya’ni asosiy motiv – geomafkura: “Afg‘oniston hokimiyatiga islomiy kuchlar kelib qolibdi, albatta tan olamiz va qo‘llab-quvvatlaymiz... Zero bizlar ham musulmon davlatlarimiz”.
Bu safar esa, “Tolibon”ga birinchi bo‘lib Xitoy elchi yubordi. Rossiya ham toliblar bilan ancha osh-qatiq. Oldingi uchta va boshqa musulmon davlatlari esa, u qadar hissiyotga berilishmadi.
Demak, bu safar eng asosiy motiv – geosiyosat: “Qaysi dinga e’tiqod qilsang ham, katta maydonda kim senga do‘st-u, kim dushman – mana shunisi muhim”.
Tavsiya etamiz
“O‘rgimchak to‘ri”: Ukraina qo‘lidagi kartalardan birini ochdi
Jahon | 21:12 / 04.06.2025
Dunyoda faqat bir mamlakat o‘zini oziq-ovqat bilan to‘liq ta’minlashi ma’lum bo‘ldi
Jahon | 18:47 / 04.06.2025
Islandiya sobiq prezidenti milliy bog‘ga gid bo‘lib ishga joylashdi
Jahon | 21:25 / 03.06.2025
Urushlar endi o‘zgacha: «O‘rgimchak to‘ri» operatsiyasi haqida
Jahon | 22:27 / 02.06.2025
So‘nggi yangiliklar
-
«U aqldan ozdi». Tramp va Mask tortishuvi yangi darajaga chiqdi - onlayn jang real vaqtda davom etmoqda
Jahon | 02:05
-
Balida sig‘imi 1 litrdan kichik suv idishlarni ishlab chiqarish taqiqlandi
Jahon | 01:03
-
Prezident Kapadzega qo‘ng‘iroq qilib, futbolchilarni mundial yo‘llanmasi bilan tabrikladi - video
Sport | 00:48
-
Qozog‘iston uzra noma’lum obektlar. Mudofaa vazirligi bayonot berdi
Jahon | 00:15
Mavzuga oid

16:48 / 05.06.2025
O‘zbekiston Afg‘onistonga 183 tonna insonparvarlik yordami yubordi

13:21 / 04.06.2025
O‘zbekiston Afg‘onistonda dori ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yishi mumkin

12:12 / 03.06.2025
«Vaqti-soati kelganda tan olamiz» – Komilov O‘zbekiston «Tolibon»ni xalqaro hamjamiyat bilan birga tan olishini aytdi

21:58 / 21.05.2025