Тожикистон, Ўзбекистон ва Қозоғистон «Баҳри Тожик» сув омборидан биргаликда фойдаланади

Тожикистон, Ўзбекистон ва Қозоғистон 2025 йилнинг ёзи учун «Баҳри Тожик» сув омборининг қўшма иш режимини келишиб олди.

30 май куни Душанбе шаҳрида музликларни сақлаш бўйича юқори даражадаги халқаро конференция доирасида Тожикистон, Ўзбекистон ва Қозоғистон вакилларининг уч томонлама учрашуви бўлиб ўтди. Музокараларда Тожикистон Республикаси энергетика ва сув ресурслари вазири Далер Жума, Ўзбекистон Республикаси сув хўжалиги вазири Шавкат Ҳамроев, Қозоғистон Республикаси сув хўжалиги ва ирригация вазири Нуржан Нуржигитов иштирок этди.

Тожикистон Энергетика ва сув хўжалиги вазирлиги матбуот хизмати хабарига кўра, томонлар сув ресурсларини бошқариш, жумладан, сув омборларидан барқарор фойдаланиш ва йирик гидротехник иншоотларнинг иш режимини таъминлаш бўйича уч томонлама ҳамкорликнинг долзарб масалаларини муҳокама қилган. Иқлим ўзгариши шароитида минтақада сув ресурсларини самарали ва адолатли тақсимлаш бўйича саъй-ҳаракатларни мувофиқлаштиришга алоҳида эътибор қаратилган.

Музокаралар якунлари бўйича Тожикистон, Ўзбекистон ва Қозоғистон ўртасида 2025 йилнинг июнидан августигача бўлган ёзги давр учун Тожикистон денгизи сув омборининг (Баҳри Тожик) ишлаш режимини келишиш бўйича уч томонлама баённома имзоланди.

Ҳужжат барча томонлар манфаатларини инобатга олган ҳолда сув объектининг ҳамкорликда ишлашини назарда тутади ва минтақада сув хавфсизлигини таъминлаш ва ресурслардан оқилона фойдаланишга қаратилган.

Қайд қилинишича, 2024 йил октябрдан 2025 йил мартигача бўлган даврда «Баҳри Тожик» сув омборига сув оқими 12,32 км³ ни ташкил этди. Бу Сирдарё сув ҳавзаси уюшмаси томонидан тасдиқланган жадвалдан 1,04 км³ га юқори.

Сув омборидан сув оқими ҳам кутилганидан юқори бўлди - 11,13 км³, бу режалаштирилганидан 1,23 км³ га кўп. Натижада, вегетация мавсуми охирига бориб, сув омборидаги сув ҳажми 3,5 км³ га етди.

Прогнозга кўра, 2025 йил вегетация даврида Сирдарё ҳавзасига умумий сув оқими 25,77 км³ даражасида кутилмоқда - бу норманинг 87 фоизини ташкил этади (стандарт кўрсаткич 29,49 км³).

2025 йил 5 апрелда бўлиб ўтган Давлатлараро сув хўжалигини мувофиқлаштирувчи комиссиясининг 89-йиғилиши баённомасига асосан Қозоғистон учун (Дўстлик канали орқали) сув олиш чегараси 909 миллион м³, Қирғизистон учун 270 миллион м³, Тожикистон учун 1,9 млрд м³ ва Ўзбекистон учун 8,8 млрд м³ бўлган.