Трамп: «Зеленскийни урушда айбламайман»
Италия бош вазири Жоржиа Мелони Трамп дунёнинг деярли барча мамлакатларидан, шу жумладан Европадан импортга божлар жорий қилганидан сўнг Европа етакчилари орасидан биринчи бўлиб Вашингтонга учиб келди ва АҚШ президенти томонидан жуда илиқ кутиб олинди.

Фото: Getty Images
Мелони ғоявий жиҳатдан Трампга яқин бўлган «Италия биродарлари» миллий-консерватив партияси вакили бўлиб, Трамп Европа Иттифоқига ёмон муносабатда бўлса-да, Мелони учун истисно қилади. У Трампнинг инаугурациясида қатнашган ягона европалик давлат раҳбари бўлганди.
«Менимча, у – ажойиб бош вазир. У фантастик даражада яхши ишлайди. У – ҳақиқий жаҳон етакчиларидан бири», – деди Трамп ёпиқ эшиклар ортидаги музокаралар олдидан.
Шу билан бирга, Жоржиа Мелони – мутлақо Европа тарафдори бўлган сиёсатчи, у Европа Иттифоқи мамлакатларининг бирлиги ва интеграциясини қўллаб-қувватлайди, бундан ташқари, Украинани қўллаб-қувватлаш ва Россияга қарши туриш тарафдори. Шунинг учун Европанинг бошқа давлатлари раҳбарлари у Трампни Европа Иттифоқи билан савдо битими тузишга ундаши ва катта савдо урушидан қочишга ёрдам беришига умид қилмоқда.
Музокаралар бошланишидан олдин Мелони хоним ўз ташрифининг мақсади музокараларни бошлаш ва Трампни Италияга таклиф қилиш экани, у ерда Трампни Европанинг бошқа етакчилари билан ҳам учраштиришга умид қилаётганини айтди.
Музокаралардан сўнг у Трамп Римга таклифни қабул қилганини маълум қилди.
Шу билан бирга, Трамп ва Мелони журналистлар олдида АҚШ ва Европа Иттифоқи ўртасидаги савдо шартномаси ҳақида деярли гапирмади – Трамп юзма-юз учрашувдан олдин бундай шартнома «бўлиши 100 фоиз аниқлиги, лекин шаффоф бўлиши»ни айтганди.
Бунинг ўрнига, матбуот анжуманида иштирок этган BBC мухбири кичик Бернд Дебюсманн таъкидлаганидек, Трамп ва Мелони келишмовчиликлари бўлмаган мавзуларга, масалан, иммиграция мавзусига қайтишни афзал кўрган.
«Тўғри тугмаларни босиш»
Музокаралардан кейинги матбуот анжуманини Мелони Трамп билан сўл (wоке) мафкура ва DEI («хилма-хиллик, тенглик ва инклюзивлик») сиёсатига қарши курашда сафдошлар эканини айтиш билан бошлади. Унинг сўзларига кўра, бу мафкурани ташувчилар Ғарб мамлакатлари тарихини йўқ қилишни истайди.
Трамп эса унинг сўзларини маъқуллаб, бош ирғаган.
Кейин Мелони Трампнинг «Американи яна буюк қиламиз» шиорини ўзгартириб, АҚШ ва Европа биргаликда «Ғарбни яна буюк қилишлари» кераклигини айтди.
BBC’нинг Европа масалалари бўйича мухбири Лаура Готцци Мелонининг бу баёнотларини умумлаштириб, у Трамп билан мулоқотда «барча тўғри тугмаларни босиш»га ҳаракат қилганини таъкидлади.
«Зеленскийни урушда айбламайман»
Матбуот анжумани давомида журналистлар Трамп ва Мелонига Украина ҳақида бир неча савол беришди.
Мелони кириш сўзидаёқ АҚШ ва Европа бирдам бўлиши кераклигини яна бир бор таъкидлади: «Биз биргаликда Украина эркинлигини ҳимоя қилдик ва биргаликда мустаҳкам тинчликка эриша оламиз».
Трамп, хусусан, шундай сўзларни айтдики, бундан келиб чиқадики, у Зеленскийни уруш бошланиши учун айбламайди.
«Мен уни уруш учун жавобгар деб ҳисобламайман, лекин бу уруш бошланганидан хурсанд ҳам эмасман. Шу сабабли мен ундан норозиман. Уни айблай олмайман, лекин уни энг катта иш қилган деб ҳам айтолмайман. Мен унинг катта мухлиси эмасман», — деди Трамп.
Журналистлар Трампдан Путинга янги санкцияларни қўллашдан олдин ўт очишни тўхтатиш таклифларига жавоб бериш учун қанча вақт беришини сўрашди.
Трамп эса шу ҳафтада Россиядан қандайдир жавоб олишини айтиш билан чекланди.
Трампдан Италия Украинада Европа ҳарбий контингентини шакллантиришда иштирок этиши керакми, деб сўрашди. У бу Италиянинг иши деб жавоб берди ва қўшимча қилди: «Мен тинчлик миссияларига ҳар доим нормал муносабатдаман».