IMEI одамлар сезмайдиган даражада қулай тизим бўлиши керак — Давлетов

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

“Бу соҳани бошқарадиган вазирликлар бор. Бу масала бекорга кўтарилмайди, жамоатчиликни таъсири… ҳозир мен айтсам, ҳамма [шов-шув қилади]. Мен бу соҳада мутахассис эмасман. Ўзимни фикримни айтишим мумкин.

Албатта, бу соддалашиши керак. Биз рационализатормиз, жуда кўп нарсаларга эътибор қиламиз. Осонлаштириш, оддий қилиш ва пулини арзонлаштириш. У қандайдир оғир жараён бўлмаслиги керак, одамлар сезмаслиги керак. Чунки кўп давлатларда бор IMEI регистрацияси, яна кўп давлатлар киритяпти. Буни яхши томонлари ҳам бор, мана расмий равишда кириб келган телефонлар сони [аввалги йиллар билан] фарқига, давлатга тушаётган божларни фарқига қаранг. Тўғри нарса бу, фақат бу қулай бўлиши керак, тамом.

Менимча, ҳозирча бу бўйича АКТ вазири Шерзод Ҳотамович ишлаяпти. Айнан енгиллаштириш бўйича, соҳани такомиллаштириш бўйича. У ҳам ҳукумат аъзоси. Ўйлаймизки, яқинда бу борадаги таклифларини беради”, – деди Давлетов 7 феврал кунги матбуот анжуманида.

Яқинда Kun.uz билан суҳбатлашган ахборот-коммуникация технологиялари вазири Шерзод Шерматов бир неча йилдан буён эътирозларга сабаб бўлаётган UzIMEI тизими борасида фикр билдириб, бу тартиб жорий қилиниши ортидан Ўзбекистонга бир йилда олиб кириладиган мобил қурилмалар 7–9 мингдан 3 миллионтага ошгани ҳақида гапирганди.

Шерматовнинг фикрича, IMEI'ни рўйхатдан ўтказиш қулай бўлиши, шу билан бирга текин бўлмаслиги керак. Вазир бу тизимни йўқотиш керак деган фикрлар – мобил қурилмаларнинг ноқонуний импортидан “доля” олиб турганларнинг лоббиси деб ҳисоблашини айтди. Шу боис ижтимоий тармоқларда танқидларга учради.

Аввалроқ Жаҳон банкининг Ўзбекистондаги ваколатхонаси бош иқтисодчиси, эксперт Винаяк Нагараж UzIMEI “тушунарсиз бюрократик” тизимлигини қайд этиб, Ўзбекистонни орқага тортаётган сиёсатлардан бири эканли ҳақида ёзиб чиқди. Бунинг ортидан UzIMEI тизими билан боғлиқ масалалар яна кун тартибига қайтди.

Ўзбекистонда 2020 йилдан мобил қурилмаларни IMEI тизимида мажбурий рўйхатдан ўтказиш бошланган вақтда кўплаб тушунмовчилик ва норозиликлар пайдо бўлганди. Хусусан, хориждан келган кўплаб фуқаролар ўзлари билан олиб келган мобил телефонларини рўйхатдан ўтказмоқчи бўлганида, уларнинг номига аллақачон бошқа мобил қурилмалар UzIMEI тизимида рўйхатдан ўтказилгани маълум бўлганди.

“Менинг фикрим” порталига ҳуқуқшунос ва блогер Хушнудбек Худойбердиев томонидан IMEI кодларни рўйхатга олишда тўлов ундиришни бекор қилиш бўйича киритилган жамоавий мурожаат эълон қилинганидан сўнг бир йил ўтиб Қонунчилик палатаси томонидан рад қилинган.

Kun.uz жамиятни қийнаб келаётган ушбу тизим борасида экспертлар ва жамоатчилик фаолларининг фикрлари, таклиф ва танқидларини жамлаб, бериб келмоқда.

Тизимдаги камчиликлар юзасидан Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги ҳамда UzIMEI тизимининг монопол оператори – “Ўзбекистон Телекоммуникация тармоқларини бошқариш республика маркази” ДУКка 2021 йил ноябр ойида Kun.uz томонидан юборилган журналистик сўровга эса вазирлик жавоб ҳам, изоҳ ҳам бермади.

2021 йил октябрь ойида “Ўзбекистон ТТБРМ” ДУКка борган ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазири Шерзод Шерматов яқин келажакда мобил телефон рақамларини кўчириш тизими ишга туширилиши ҳамда IMEI кодларини рўйхатдан ўтказиш жараёнини истеъмолчилар учун осонлаштириши ҳақида гапирди, лекин бу ҳозирча амалга ошгани йўқ.

Бундан ташқари, ўтган йиллар мобайнида UzIMEI тизимида ноқонуний мобил телефонларни рўйхатдан ўтказиш учун минглаб фуқароларнинг шахсга доир маълумотларини ўғирлаган шахслар устидан очилган жиноий ишлар юзасидан ҳам жавоб берилмаяпти.